Filosofía occidental

A filosofía occidental é o pensamento e obra filosófica do mundo occidental. En xeral, considérase que comeza coa filosofía da Grecia antiga. O seu primeiro desenvolvemento produciuse principalmente en Europa e nos países do Mediterráneo.

O termo filosofía occidental ten a súa orixe na filosofía grega antiga.

Termo

O termo foi inventado recentemente para referirse ao pensamento filosófico da civilización occidental, comezando pola filosofía grega antiga e, finalmente, abarcando unha grande área de todo o globo. A propia palabra filosofía orixinouse na antiga Grecia: philosophia (φιλοσοφία), literalmente "o amor á sabedoría" (φιλεῖν - philein "amar" e σοφία - sophia, "sabedoría").

A filosofía occidental é diferente da filosofía oriental, que se desenvolveu en países asiáticos como China, Persia, Xapón, India ou Corea. O pensamento filosófico desenvolvido en Babilonia ou no Exipto antigo e o relativo ao Islam, ás veces, considérase "oriental" e outras veces como "occidental".

Orixes

Artigo principal: Historia da filosofía.

O alcance da filosofía no entendemento antigo e os escritos (polo menos algúns) dos filósofos antigos foron todos esforzos intelectuais. Isto incluía os problemas da filosofía tal e como se entenden hoxe en día, pero tamén incluía moitas outras disciplinas, como as matemáticas puras e as ciencias naturais como a física (a mesma palabra φυσικός physikós significa «natural, relativo a natureza»), a astronomía e a bioloxía. Os presocráticos, os pitagóricos, Platón ou Aristóteles, por exemplo, escribiron sobre todos estes temas, pero os pensadores gregos tamén desenvolveron teorías éticas e políticas que aínda hoxe se estudan e inflúen sobre o pensamento occidental.

A diferenza das disciplinas modernas, os filósofos antigos non facían unha clara distinción entre diferentes áreas do coñecemento. A súa busca da sabedoría e verdade estaba entrelazada coa súa investigación e cos seus pensamentos sobre a moralidade e a sociedade. A idea de que o universo é un cosmos ordenado, no que todo está interconectado, impulsou a integración destas disciplinas nunha cosmovisión unificada do mundo.

Con todo, o desenvolvemento da filosofía e do coñecemento na antigüidade estaba tamén condicionado polos mitos culturais da época. Antes da chegada do método científico, non existía unha clara distinción entre campos como a astroloxía e a astronomía. O entendemento do universo estaba intrinsecamente ligado a explicacións mitolóxicas que atribuían fenómenos naturais á acción de deidades e forzas sobrenaturais. Así, a astronomía, entendida como a ciencia que estudaba os astros, compartía moitos puntos de encontro cos mitos que explicaban o movemento dos corpos celestes como un reflexo das accións divinas. Aínda que eran conscientes da súa distinción, a confluencia de Mithos e Logos (mito e razón) caracterizou o pensamento antigo. A transición do mito á razón non foi sen dificultades. Aínda que filósofos como Heráclito ou Parménides comezaron a buscar explicacións lóxicas e racionais para os fenómenos naturais, o Mithos seguía a ter un papel importante na forma en que se comprendía o mundo. Por exemplo, a observación dos astros non só servía para a navegación ou para estudar os ciclos naturais, senón tamén para a adiviñación ou para entender os desexos dos deuses. Así, a separación entre mito e razón foi un proceso gradual no que os primeiros pensadores gregos tentaron afastarse das explicacións mitolóxicas e mesmo as utilizaron como metáforas (por exemplo os mitos platónicos como o mito da caverna ) pero aínda se viron influenciados por elas na súa concepción do cosmos e da natureza.

Influencias interculturais

Extensión do imperio macedonio de Alexandre o Grande.

As expansións alexandrinas marcaron non só un cambio territorial, senón que tamén catalizou un intercambio filosófico. A fusión de ideas gregas con prácticas budistas deu lugar ao chamado budismo greco-budista, especialmente nas rexións Gandhara e Bactria. A síntese cultural influíu no desenvolvemento de representacións artísticase conceptos filosóficos gregos dentro das prácticas budistas. Ademais, as interaccións entre o hinduísmo e outras culturas asiáticas e a filosofía occidental mostraron un intenso diálogo intercultural ao longo da historia do pensamento.

Tamén o mundo exipcio desenvolveu unha filosofía propia nun espazo de transición cultural e influencia recíproca. Aínda que tradicionalmente non se clasifica dentro da filosofía occidental, o pensamento exipcio antigo compartía diversas preocupacións cos filósofos gregos, particularmente no que se refire á reflexión sobre a moralidade e o cosmos. Os pitagóricos, coñecidos pola súa fascinación polos números e as proporcións tiveron cos exipcios influencias recíprocas debido ao avanzado desenvolvemento matemático exipcio.

Estas relacións non se limitaron ás fronteiras do mundo helénico mediterráneo. Co paso do tempo, o intercambio filosófico continuou a través de varios canais, incluíndo o comercio, a conquista e o diálogo académico. A influencia da filosofía islámica, por exemplo, xogou un papel no renacemento da filosofía europea na Idade Media.

Véxase tamén

Bibliografía

• Kenny, Anthony. A New History of Western Philosophy (Oxford University Press; 2011) 1.058 páx.

Outros artigos

• Occidente
• Oriente
• Filosofía da ciencia
• Filosofía do dereito
• Filosofía da educación
• Filosofía da evolución
• Filosofía das matemáticas
• Filosofía da relixión
• Historia da filosofía
• Historia da filosofía occidental

Ligazóns externas

• Society for the Advanced of American Philosophy

---

Este artigo sobre filosofía é, polo de agora, só un bosquexo. Traballa nel para axudar a contribuír a que a Galipedia mellore e medre.  Existen igualmente outros artigos relacionados con este tema nos que tamén podes contribuír.

---