Josep Vallverdú i Aixalà
Josep Vallverdú i Aixalà, nado en Lleida o 9 de xullo de 1923, é un narrador, poeta, dramaturgo, lingüista, tradutor e ensaísta catalán de recoñecida traxectoria na literatura infantil e xuvenil, autor de máis de duascentas obras.[1] A Generalitat de Catalunya declarou o 2023 Any Josep Vallverdú para conmemorar o centenario do seu nacemento.[2]
.jpg) (2017)  | |
| Biografía | |
|---|---|
| Nacemento | 9 de xullo de 1923 (101 anos) Lleida, España |
| Educación | Universidade de Barcelona - humanidades |
| Actividade | |
| Ocupación | filólogo, profesor de ensino secundario, tradutor, escritor, debuxante |
| Membro de | |
| Xénero artístico | Dramaturxia, romance infantil (pt)  e ensaio |
| Participou en | |
| 28 de marzo de 2022 | Defensem l’escola en català |
| Obra | |
| Arquivos en | |
| Premios | |
| |
| Sitio web | https://www.vallverdu.org/ |
   | |
Biografía
editarPor mor das tropas franquistas e dos bombardeos, a familia abandonou Lleida. Refuxiáronse en Puiggròs e despois en Sant Martí de Maldà. Rematada a Guerra Civil volveron a Lleida e ao cabo dun ano trasladáronse a Barcelona para que alí cursase o bacharelato.
En 1945 licenciouse en Filosofía e Letras pola Universidade de Barcelona. Durante moitos anos traballou como profesor de secundaria. Nese período, e a partir de 1960, cando publica a súa primeira novela El venedor de peixos, dedícase principalmente á narrativa infantil e xuvenil.[3] Despois da súa xubilación, en 1988, dedicouse máis aos que el chama "libros persoais", basicamente diarios, coleccións de artigos de prensa, cadernos de viaxe e ensaios sobre a súa propia obra.[4]
Traduciu ao catalán obras de Jack London, Jean Piaget, Edgar Allan Poe, Gianni Rodari e Oscar Wilde, e trinta das súas obras foron traducidas ao castelán.[5]
Xunto a Joaquim Carbó, Sebastià Sorribas e Emili Teixidor, tamén autores de narrativas infantís ou xuvenís, foron chamados os "ases do póquer" da súa especialidade.[6]
Premios e recoñecementos
editarA Paeria de Lleida convoca anualmente o Premio Josep Vallverdú dende 1984. No ano 2000 recibiu o Premio de Honra das Letras Catalás e en 2002 o Premio á Traxectoria. En 2004, foi investido doutor honoris causa pola Universidade de Lleida.[7]
Josep Vallverdú é fillo adoptivo da cidade de Balaguer desde 2016 e fillo predilecto de Lleida desde 2020.[8] En 2019, o Goberno concedeulle a Medalla de Ouro da Generalitat de Cataluña "polo seu labor como narrador, poeta, dramaturgo, lingüista, tradutor e ensaísta, especialmente no mundo da literatura infantil".[9] As xornadas Encontats de Balaguer inauguraron en 2020 na praza do Pou da capital da Noguera unha escultura dedicada ao popular personaxe do can Rovelló, o grande éxito literario do escritor de Lleida.[10]
A celebración do Ano Vallverdú, para conmemorar o centenario do escritor, comezou en febreiro de 2023, cun acto institucional no Auditorio Enric Granados de Lleida. Ao longo do ano organizáronse máis de duascentas actividades en toda Cataluña e a clausura da conmemoración tivo lugar o 3 de decembro de 2023 no Teatro Municipal de Balaguer.[11]
Obra infantil (selección)
editar- Trappa sota les agües (1963). (Premio Joaquim Ruyra 1963) ISBN 978-8427971141
- Rovelló (1969). (Premio Josep M. Folch i Torres 1968). Novela. Narra a vida dun can. Adaptouse para facer unha serie de debuxos animados . ISBN 978-8424664978
- En Roc Drapaire (1971). (Premio Josep M. Folch i Torres 1970). ISBN 978-8424664732
- L'home dels gats (1972). Novela. Un escultor abandona a cidade para vivir nunha aldea illada da montaña, onde se fai amigo de moitos nenos. ISBN 978-8424681463
- Un cavall contra Roma (1976). Esta narración lembra a aventura do príncipe ibérico da vila dos Ilerget, tomado como escravo por un centurión romano. Pero aínda que actúe como un escravo, nunca deixará de sentir o orgullo de ser príncipe e loitará en todo momento, con serenidade e coraxe, por recuperar a súa liberdade.
- Saberut e Cua-Verd (1982). (Premio Nacional de Literatura Infantil e Xuvenil das Letras Españolas ). Narracións sobre a vida nunha aldea postas na boca dun lagarto (Cua-Verd) e dunha pomba (Saberut) que son amigos. O lagarto conta historias antigas e a pomba o que acontece hoxe.
- Els amics del vent( 1986). ISBN 8424672127
- Bestiolar (2010).
- Proses de Ponent
- El testament de John Silver
- El vuitè nan (La Galera, 2022). Novela. Recensión do conto de Brancaneves e os sete ananos . ISBN 978-84-246-7179-2.[12]
Ensaio
editar- De Morera i Galícia a Guillem Viladot [13] (2004). Universidade de Lleida.
Notas
editar- ↑ FARRAN, ALBERT GONZÁLEZ (2022-09-28). "Josep Vallverdú: “Quan algú mor, el seu eco s’esmorteeix en només dos anys”". Ara.cat (en catalán). Consultado o 2024-02-08.
- ↑ NacióLleida. "El Govern oficialitza el 2023 com a any Vallverdú, Oró i Seguí". www.naciodigital.cat (en catalán). Consultado o 2024-02-08.
- ↑ Pujol-Valls, Maria (2013-02-26). "Els Llibres personals de Josep Vallverdú: la frustració en l'ancianitat". Llengua i literatura: 67–87. ISSN 2013-9527.
- ↑ Pujol-Valls, Maria (2013-02-26). "Els Llibres personals de Josep Vallverdú: la frustració en l'ancianitat". Llengua i literatura: 67–87. ISSN 2013-9527.
- ↑ Pujol-Valls, Maria (2013-02-26). "Els Llibres personals de Josep Vallverdú: la frustració en l'ancianitat". Llengua i literatura: 67–87. ISSN 2013-9527.
- ↑ Pujol-Valls, Maria (2013-02-26). "Els Llibres personals de Josep Vallverdú: la frustració en l'ancianitat". Llengua i literatura: 67–87. ISSN 2013-9527.
- ↑ Pujol-Valls, Maria (2013-02-26). "Els Llibres personals de Josep Vallverdú: la frustració en l'ancianitat". Llengua i literatura: 67–87. ISSN 2013-9527.
- ↑ NacióLleida. "Balaguer nomenarà Josep Vallverdú fill adoptiu de la ciutat". www.naciodigital.cat (en catalán). Consultado o 2024-02-08.
- ↑ Segre (2019-11-26). "Josep Vallverdú, medalla d'Or de la Generalitat". Segre (en catalán). Consultado o 2024-02-08.
- ↑ Segre (2020-09-16). "Homenatge a Josep Vallverdú a l'Encontats de Balaguer". Segre (en catalán). Consultado o 2024-02-08.
- ↑ Salvà, Bernat (2024-02-08). "Balaguer acull l'acte de cloenda de l'Any Josep Vallverdú - 03 des 2023". El Punt Avui (en catalán). Consultado o 2024-02-08.
- ↑ NacióLleida. "Josep Vallverdú «actualitza» el conte de la Blancaneu amb el llibre «El vuitè nan»". www.naciodigital.cat (en catalán). Consultado o 2024-02-08.
- ↑ "De Morera i Galícia a Guillem Viladot". Josep Vallverdú (en catalán). 2022-11-14. Consultado o 2024-02-08.