Brais

Brais^[1]^[2] é un nome propio masculino galego. A súa orixe é o latín Blasius, que á súa vez provén de blaesus que quere dicir 'o que tatexa ou gaguexa', 'tatexo'. En galego tamén ten a vairante Bras.^[2]

En xaneiro de 2023 existían 5.814 varóns en Galicia co nome Brais, cunha media de idade de 18,5 anos.^[3] Non hai persoas rexistradas coa variante Bras.

Historia

Brais (Bras) foi un nome común en Galiza, San Brais é padroeiro de dúas parroquias, mais é moi venerado. A variante galega do nome foi moi empregada na antigüidade, sendo aos poucos substituída no século XX pola forma castelá Blas. Martín Sarmiento fala do nome Brais (Bras dô Montecelo): Brais, de Blasius, entre los rústicos se usa Bràs.^[4] Hoxe en día a variante galega do nome volveuse nun dos nomes máis populares de Galiza novamente, sendo un dos nomes máis populares entre os nenos varóns. Tamén ten certo uso nas zonas galegofalantes de fóra de Galicia, e así hai 30 Brais en Asturias^[5] e 28 en León.^[6]

Onomástica

3 de febreiro: San Brais, venerado en occidente, importante en Galiza sendo patrón de dúas parroquias. San Brais era médico e foi coñecido porque retirou coa man unha espiña da gorxa dun neno; por ese motivo é padroeiro das doenzas da gorxa. Foi capturado polos romanos e decapitado no ano 316, sendo enterrado na cidade de Sebaste, Armenia (actual Sivas, Turquía).

Na cultura popular galega

Ditos

Xa te entendo, Bras, significa que un alcanza a intención doutro^[7].

Refraneiro

Ai Bras, que tanto dis que me queres e tanto sofrir me fas!
Bras, lávate e comerás: dispois de lavado, non comerás bocado.
Ende chegando o San Bras pon pan e viño na alforxa, que día non faltará.
Mira, Bras, por onde vas, e coida ben o que fas.
San Bras da Barca que afoga e non mata.
Se te lavas, Bras, a rèla quitarás e limpo quedarás.
Polo San Brais, teñen os días dúas horas máis^[7].
Polo San Brais hora e media máis e se ben contaras dúas encontraras.
Vamos mozas a San Brais, que festas non quedan máis^[8].

Variantes noutras linguas

Variantes noutras linguas
Lingua castelá	Blas
Lingua alemá	Blasius
Lingua bretoa	Bleaz
Lingua catalá	Blai
Lingua checa	Blažej
Lingua corsa	Biasgiu
Lingua croata	Blaž
Lingua dinamarquesa	Blasius
Lingua éuscara	Balas, Balasi
Lingua finesa	Blasius
Lingua francesa	Blaise
Lingua galega	Brais
Lingua grega	Βλάσιος (Blasios)
Lingua neerlandesa	Blasius
Lingua húngara	Balázs
Lingua inglesa	Blaise
Lingua islandesa	Blasíus
Lingua italiana	Biagio
Lingua latina	Blasius
Lingua lituana	Blažiejus
Lingua norueguesa	Blasius
Lingua polonesa	Błażej
Lingua portuguesa	Brás
Lingua romanesa	Blasiu
Lingua rusa	Власий (Vlasij)
Lingua serbia	Власије (Vlasije)
Lingua sueca	Blasius
Lingua turca	Vlas

Persoeiros

Santos

Brais de Sebaste (San Brais), foi un mártir, bispo e santo católico que viviu entre os séculos III e IV na Armenia.

Galegos

Brais Maceiras, gaiteiro e acordeonista (Elviña, A Coruña, 1978).
Brais Abad, actor (A Coruña).
Brais Rodríguez, debuxante e guionista de banda deseñada (Brión, 1980).
Brais González Pérez, escritor e político (Salceda de Caselas, 1988).
Brais Méndez, futbolista (Mos, 1997).
Brais Pinto, personaxe ficticio que dá nome a un grupo galeguista fundado no ano 1958 en Madrid.

Outros artistas e escritores

Blas Valera (1545-). Cronista español.
Blas Antonio Nasarre y Férriz (1689-1751). Filólogo español.
Blas de Cáseda y Villamayor (-1748). Músico español.
Blas de Laserna (1751-1816). Compositor español.
Blai Parera y Moret (1776-1840). Músico e compositor español (creou a música do Himno Nacional Arxentino).
Blas Garay (1873-1899). Escritor paraguaio.
Alfonso Sánchez Urteaga (1910-1985). Pintor peruano.
Blas Galindo Dimas (1910-1993). Compositor mexicano.
Blas de Otero (1916-1979). Poeta español.
Blas Pajarero (1926-). Escritor español.
Blas Matamoro (1942-). Escritor arxentino.
Blas Emilio Atehortúa (1943-). Compositor colombiano.
Blas Durán (1949-). Cantante da República Dominicana.
Brás Garcia de Mascarenhas, 1596, foi un militar e poeta portugués.

Científicos e investigadores

Blas Ruiz. Explorador español.
Blas Cabrera (1878-1945). Físico español.
Blaise Pascal (1623-1662). Matemático, físico e filósofo relixioso francés.

Deportistas

Blas Pérez (1881-). Futbolista panameño.
Blas Ruiz (1979-). Deportista mexicano da especialidade de tiro.

Políticos

Brás Baltasar da Silveira, 1674, foi un fidalgo portugués, gobernador da Capitanía de São Paulo e Minas de Ouro.
Brás de Sousa, 1825, foi un político, xurista e profesor brasileiro.
Brás do Amaral, 1861, foi un médico, profesor, político e historiador brasileiro.

Personaxes de ficción

Brais, monicreque do Barrio Sésamo.

Notas

↑ Xunta de Galicia (ed.). "Ímoslle chamar..." (PDF). Arquivado dende o orixinal (PDF) o 04 de marzo de 2018. Consultado o 13 de xuño de 2017.
↑ ^2,0 ^2,1 Boullón Agrelo, Ana Isabel (coord.): Guía de nomes galegos A Coruña: Real Academia Galega.
↑ Nome Brais na Web do Intituto Galego de Estatística
↑ Martin Sarmiento (1746-1770): Colección de voces y frases de la lengua gallega, ed. de J. L. Pensado Tomé (U. de Salamanca, 1970)
↑ "Los nombres más frecuentes de la población de Asturia". SADEI.
↑ "Frecuencias de nombres". INE. Arquivado dende o orixinal o 28 de maio de 2017. Consultado o 04 de febreiro de 2022.
↑ ^7,0 ^7,1 Eladio Rodríguez González (1958-1961): Diccionario enciclopédico gallego-castellano, Galaxia, Vigo
↑ Eligio Rivas Quintas (1988): Frampas, contribución al diccionario gallego, Alvarellos, Lugo

Véxase tamén

Outros artigos

Brás Pires, concello brasileiro do estado de Minas Gerais.
San Brais
Lista de nomes masculinos en galego
Lista de nomes masculinos galegos máis comúns

Bibliografía

Yáñez Solana, Manuel (1995). El gran libro de los Nombres. M. E. Editores, Madrid. ISBN 84-495-0232-2.

Montes Vicente, José María (2001). El libro de los Santos. Alianza, Madrid. ISBN 84-206-7203-3.

[1] Xunta de Galicia (ed.). "Ímoslle chamar..." (PDF). Arquivado dende o orixinal (PDF) o 04 de marzo de 2018. Consultado o 13 de xuño de 2017.

[RAG-2] 2,0 ^2,1 Boullón Agrelo, Ana Isabel (coord.): Guía de nomes galegos A Coruña: Real Academia Galega.

[3] Nome Brais na Web do Intituto Galego de Estatística

[4] Martin Sarmiento (1746-1770): Colección de voces y frases de la lengua gallega, ed. de J. L. Pensado Tomé (U. de Salamanca, 1970)

[5] "Los nombres más frecuentes de la población de Asturia". SADEI.

[6] "Frecuencias de nombres". INE. Arquivado dende o orixinal o 28 de maio de 2017. Consultado o 04 de febreiro de 2022.

[ReferenceA-7] 7,0 ^7,1 Eladio Rodríguez González (1958-1961): Diccionario enciclopédico gallego-castellano, Galaxia, Vigo

[8] Eligio Rivas Quintas (1988): Frampas, contribución al diccionario gallego, Alvarellos, Lugo

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]